Wymazywanie (2010) część 1

Ostatnia, artystycznie najdojrzalsza i najbardziej zaciekła w krytykowaniu Austrii powieść Thomasa Bernharda. Krystian Lupa zafascynowany radykalnym gestem odrzucenia wszystkiego, co zafałszowuje i deformuje człowieka i jego obraz świata, postanowił przenieść prozę austriackiego pisarza na deski teatru. Premiera przedstawienia odbyła się w Teatrze Dramatycznym w 2001 roku. Główny bohater rozlicza się ze swoim dotychczasowym życiem, przekreślając zarówno społeczne, moralne, religijne normy i wartości, jak i dokonania filozofii, literatury i sztuki, a wreszcie własnego dorobku. Punktem wyjścia staje się nagła śmierć rodziców bohatera.
W powieści Bernharda mieszkający samotnie w Rzymie austriacki filozof Franz Josef Murau, otrzymuje telegram donoszący o śmierci matki, ojca i brata w wypadku samochodowym. Po tym tragicznym wydarzeniu przystępuje do pisania tekstu, który ma stanowić rozrachunek z dotychczasową egzystencją. W tej specyficznej autobiografii ukazani zostają rodzice, brat i siostry, dalsi krewni i przyjaciele. Jest ona bowiem zarazem spowiedzią i oskarżeniem najbliższych. Ostatecznym rezultatem przedsięwzięcia okazuje się autokompromitacja. Kiedy Franz Josef przybywa do rodzinnego Wolfsegg, aby pokierować uroczystościami pogrzebowymi i podjąć obowiązki spadkobiercy, postanawia zniszczyć swoje dzieło. Czas od otrzymania wiadomości do pogrzebu jest czasem Auslöschung, czasem dramatycznego, pełnego sprzeczności monologu, rodzajem specyficznego testamentu bohatera. Jak podsumowuje sam reżyser Auslöschung to propozycja oczyszczenia, uratowania ludzkiej godności i prawdy przez "wymazanie". [TVP]
Powieść „Wymazywanie” – rodzaj podsumowania czy testamentu – została wydana w 1986 roku, czyli na trzy lata przed śmiercią pisarza. Bernhard rozlicza w niej Austrię – i też przy okazji całą Europę – z niedawnych grzechów nazizmu i nacjonalizmu. Kindervilla w Wolfsegg, dom z czasów dzieciństwa głównego bohatera Franza, jest olbrzymią, pustą, mroczną salą zajmującą całą scenę. To w tym pokoju ojciec bohatera ukrywał po wojnie nazistów. Miejsce to jest też symbolem wstydliwej i niewygodnej przeszłości, której nie można zapomnieć, ale można ją wymazać. Tak właśnie czyni główny bohater, który zaczyna spektakl jako filozof i racjonalista, kończy prawie nagi, ubrany jedynie w żałobny krawat..

Autor sztuki: Thomas Bernhard
Tytuł oryginalny: "Auslöschung. Ein Zerfall" (Zagłada. Rozpad)
Przekład: Krystian Lupa
Produkcja: 2010
Premiera TV: 12 grudzień 2010

Reżyseria:

Krystian Lupa

Muzyka:

Jacek Ostaszewski

Obsada:

Piotr Skiba

Franz Josef Murau

Jadwiga Jankowska-Cieślak

Matka

Adam Ferency

Ojciec

Andrzej Szeremeta

Gambetti

Maja Komorowska

Maria

Jolanta Fraszyńska

Cecylia

Agnieszka Roszkowska

Amalia

Wojciech Wysocki

Johannes

Miłogost Reczek

Wujek Georg

Władysław Kowalski

Kardynał Spadolini

Waldemar Barwiński

Aleksander

Marcin Troński

Weinflaschenstopselfabrikant

Małgorzata Niemirska

Ciotka z Titisee

Marta Gajko

Kucharka

Sławomir Grzymkowski

Ogrodnik

Agnieszka Wosińska

Kuzynka z Paryża

Krzysztof Dracz

Daleki Krewny

Marcin Tyrol

Kelner; Syn generała

Krzysztof Szekalski

Fotograf

Jerzy Jaroszyński

Generał

Maciej Makowski

Syn Generała

Jadwiga Dal

Nieznajoma

Paweł Adamko

Mały Franz

Notatki:
Spektakl był emitowany w telewizji w dwóch częściach (cz.1. - 2 h 41 min, cz.2. - 2 h 28 min).


IMDb (angielski)
Wikipedia (polski)


02.161001

---

(POL) polski,

---